Fırat Dağcıoğlu


Protetik Diş Hekimliği

Protetik Diş Hekimliği

Protez dişler, hastanın çeşitli nedenlerden dolayı kaybettiği doğal dişlerinin yerine yapay materyaller ile hazırlanan yapay dişlerdir. Protez diş uygulaması ile hastanın hem çiğneme konuşma gibi fonksiyonlarını yerine getirmesi hem de hasta da estetik görüntünün korunması işlevlerini yerine getirmektedir.


Çeşitli nedenlerden ötürü (ağır diş eti hastalıkları, tedavi edilemeyen veya tedavi için gecikilen dişler) kaybedilen dişlerin boşluğu olan durumlarda hastada oluşan diş ve kemik kaybının sonucu olarak protez diş uygulamaları yapılmaktadır. Ağız hijyenine ve dişlerin sağlığına yeteri kadar önem vermeyen bireylerin doğal dişlerini kaybetmeleri onların gündelik yaşam konforunu olumsuz yönden etkiler.
Yemek yerken çiğneme fonksiyonunu gerçekleştiren ve konuşma fonksiyonu için çok önemli bir yeri olan dişlerin hastaya yeniden kazandırılması önemlidir. Ayrıca kaybedilen dişlerle estetik görüntüde de sıkıntılar yaşanır. Bunların sonucu bireylerde özellikle öz güven kaybı gibi psikolojik sorunlar ortaya çıkmaktadır.Bu fonksiyonları yerine tekrar koyabilmek için dişlerin kaybı ile gecikmeden bireyler bir hekime başvurmalıdır.

Protez dişlerin çeşitleri:
1. SABİT PROTEZLER
Bu protezler hasta tarafından çıkartılamazlar. Dişler üzerine yapıştırılaracak sabit kalacak şekilde uygulanan kuron ya da köprü portezlerdir.

Kuron protez:
Kanal tedavisi görmüş, çürük, kırık veya başka bir nedenle aşırı madde kaybı olan dişlerin tek başına küçültülüp kaplanması işlemidir. Zayıf dişlerin kırılmasını önlemek, renkleşmiş,kırık ve ağır harabiyeti olan dişlere destek sağlamak, hafif rotasyonlu(eğri) dişlerde estetiği sağlamak amacıyla bu uygulama yapılır.

Köprü Protezler:
Bir veya birden fazla diş eksikliğinde, komşu dişlerden destek alınarak yapılan protezlerdir. Komşu dişler küçültülerek bunların üzerine gelen kaplamalardan destek alınarak yapılır.
Diş kaybı meydana geldiğinde komşu dişler bu boşluğa doğru hareket başlar. Bunun sonucunda yandaki dişlerde dişeti problemleri, kemik kayıpları, çekim yapılan boşluğa doğru karşıt dişlerin uzması,estetikte bozulma ve çiğnemede değişiklikler meydana gelir. Eğer uzun süre bu boşluk restore edilmezse bu komşu dişlerde de kayıplar meydana gelebilir. Bu nedenle diş kaybından sonra gecikilmeden köprü protez yapılmalıdır.

Zirkonyum alt yapılı kuron ve köprüler:
Bu sistemde metal destekli altyapı yerine ışığı geçiren doğal dişler gibi davranan estetiğe yardımcı olan beyaz bir alaşım kullanılır. Estetik ve dayanıklılık bu sistem için en önemli avantajdir.

2. HAREKETLİ PROTEZLER
Köprü protezi yapımı için yeterince dayanak dişin kalmadığı ya da ağzı içindeki bütün dişlerin kaybedilmesi sonucu uygulanan protezlerdir. Bunlar tam hareketli ve hassas tutuculu protezler olarak ayrılır.

Tam protezler:
Birey tüm dişlerini kaybetmişse total (tam) protez yapılması gerekmektedir. Alt ve üst çenede kalan kemik dokusu üzerinden destek alınarak ağızda kalabilen, akrilikten üretilen, 'damak protez' olarak da adlandırılan protezlerdir.

Bölümlü protezler:
Köprü protezlere dayanak için yetersiz olan dişlerin arka bölgede ki dişsizlikler içinyapılan kısmi protezlerden kroşe (halk dilinde kanca) ve tırnaklarla doğa dişlerden ve ağızdaki kemik dokudan alınan destekle uygulanır.

Hassas Bağlantılı Protezler:
Bu sistem de özellikle estetik olarak sorun oluşturan ve doğal dişlere fazla kuvvet uygulayan kroşeler (kancalar) bulunmamaktadır. Kroşeler yerine hareketli protez için destek dişlere uygulanan restorasyonlardaki tutucular ile destek dişe uygun kuvvetlerin gelmesini sağlar ve uzun dönemde başarı sağlar.Özellikle ön bölgelerde halk ağzında ‘’kanca’’ ların varlığı estetikte büyük sorunlar oluşturur, hassas bağlantılı protezler bu sorunu ortadan kaldırmada oldukça başarılıdır.

3. İMPLANT ÜSTÜ PROTEZLER
Çene kemiğine cerrahi işlem ile yerleştirilen implantlar tarafından desteklenen sabit veya hareketli protezlerdir. Bu hastalarda implantı destekleyecek yeterli kemik seviyesinin bulunması şarttır.